این هدایا نه تنها به‌عنوان نماد احترام و دوستی میان ملت‌ها بودند، بلکه به‌عنوان آثار هنری نفیس از فرهنگ و تمدن هر کشور به شمار می‌رفتند. در اینجا به برخی از فرش‌هایی که پادشاهان جهان به یکدیگر هدیه داده‌اند اشاره می‌کنم:
با احترام قلبی ؛ کاظم شفقی
1. فرش‌های اهدایی از سوی پادشاهان ایران به دیگر کشورهای جهان
• مظفرالدین شاه قاجار: در سال 1904 میلادی، شاه ایران مظفرالدین شاه قاجار در جریان سفر رسمی به بلژیک، قالی کرمان نفیسی را به پادشاه لئوپولد دوم از بلژیک هدیه داد.
• شah عباس اول: پادشاه ایران در دوره صفویه فرش‌های زیبای ایرانی را به پادشاهان اروپایی و امپراتوران عثمانی هدیه می‌داد. این فرش‌ها اغلب از ابریشم و پشم بافته می‌شدند و نقوش گل و بته‌های پیچیده داشتند.
• ناصرالدین شاه قاجار: در سفرهای دیپلماتیک خود به ملکه ویکتوریا در انگلستان، فرش‌هایی از تبریز و کاشان به‌عنوان هدیه رسمی اهدا کرد.
2. فرش‌های اهدایی از سوی پادشاهان عثمانی
• سلطان احمد اول (سلطان عثمانی): در اوایل قرن 17 میلادی، سلطان احمد اول فرش‌های دستبافت ترکی را به شاه عباس اول، پادشاه ایران، به‌عنوان هدیه فرستاد. این فرش‌ها به‌عنوان نماد دوستی و تبادل فرهنگی میان دو امپراتوری بزرگ آن زمان شناخته می‌شد.
• سلطان سلیمان قانونی: فرش‌های تولیدی در ایران و آسیای میانه به سلطنت‌های اروپایی و کشورهای اسلامی هدیه داده می‌شد.
3. فرش‌های اهدایی از سوی پادشاهان چین
• در دوران امپراتوری چین، هنگامی که روابط تجاری و دیپلماتیک با کشورهای دیگر به خصوص ایران برقرار بود، امپراتوران چین فرش‌های بافته‌شده از ابریشم را به عنوان هدیه به پادشاهان ایران و ایران‌زمین اهدا می‌کردند.
• امپراتور چین در قرن 18 میلادی برای پادشاهان روسیه و شاهان ایران فرش‌های ابریشمی را ارسال می‌کرد که نمایانگر هنر و فرهنگ غنی چین بودند.
4. فرش‌های اهدایی از سوی پادشاهان هند
• شاه جهان، امپراتور مغول هند، در دوران حکمرانی خود به پادشاهان ایران فرش‌هایی از مناطق هند که دارای نقوش خاص و رنگ‌های خاص بودند، هدیه می‌داد. این فرش‌ها معمولاً با ابریشم و پشم بافته می‌شدند و در آن زمان نماد شکوه دربار مغول بودند.
• همچنین امپراتور آکوبر (شاه هند) فرش‌هایی به‌عنوان هدیه به دربارهای ایران و چین ارسال می‌کرد.
5. فرش‌های اهدایی از سوی پادشاهان روسیه
• تزار نیکولای دوم از روسیه در دوران حکومت خود، فرش‌های نفیس را به برخی از کشورهای اروپایی و پادشاهان ایران به‌عنوان نماد همکاری فرهنگی هدیه می‌داد. این فرش‌ها معمولاً از مواد گران‌قیمت و رنگ‌های خاص ساخته می‌شدند.
6. فرش‌های اهدایی از سوی پادشاهان انگلستان
• در دوران ملکه ویکتوریا و سپس در دوران ملکه الیزابت دوم، فرش‌هایی به‌عنوان هدیه به برخی از کشورهای خاص مانند ایران، ترکیه، و کشورهای خاورمیانه ارسال می‌شد. این فرش‌ها معمولاً در قالب هدیه‌های دیپلماتیک در مذاکرات رسمی مورد استفاده قرار می‌گرفتند.
7. فرش‌های اهدایی از سوی پادشاهان ژاپن
• در دوران معاصر، امپراتور ژاپن و خاندان سلطنتی آن برای تقویت روابط دیپلماتیک با کشورهای مختلف، به‌ویژه به کشورهای آسیایی و غربی، فرش‌هایی با نقوش ژاپنی و ترکیبی از طرح‌های شرقی به عنوان هدیه می‌فرستند.
چرا فرش‌ها به‌عنوان هدیه داده می‌شدند؟
فرش‌ها از دیرباز نه تنها به‌عنوان کالای تزئینی و مصرفی، بلکه به‌عنوان یک نماد از هنر، فرهنگ، ثروت و قدرت در نظر گرفته می‌شدند. هدیه دادن یک فرش نفیس، به‌ویژه در دوران قدیم، نشان‌دهنده احترام، دیپلماسی و تحکیم روابط میان کشورهای مختلف بود. این فرش‌ها به‌عنوان نماد دوستی، همکاری و قدردانی از کشورها و درباریان آن‌ها شناخته می‌شدند.
